Ιδρύθηκε το 1962, κυρίως για να προστατευθεί ότι είχε απομείνει από το άλλοτε ακμαίο και μεγαλόπρεπο δάσος του, το οποίο συνίσταται σχεδόν αποκλειστικά από ένα από τα ωραιότερα δασικά δένδρα, του ενδημικού είδους της κεφαλληνιακής Ελάτης (Abies cephalonica).
Βρίσκεται στην Κεφαλλονιά κοντά στο Αργοστόλι και τη Σάμη και είναι ο μικρότερος δρυμός της χώρας, με έκταση πυρήνα 2.862 εκταρίων. Η περιφερειακή ζώνη δεν έχει προσδιοριστεί.
Τα πετρώματα του Αίνου ανήκουν στη γεωτεκτονική ζώνη των Παξών (ή Προαπούλια). Στο όρος Αίνος επικρατούν ασβεστόλιθοι και δολομίτες κρητιδικής ηλικίας, λεπτοστρωματώδεις έως παχυστρωματώδεις πάχους 1500 m, ενώ στο Ρούδι εμφανίζονται τοπικά πυριτόλιθοι του Ανώτερου Κρητιδικού. Η ηλικία των αρχαιότερων πετρωμάτων του Δρυμού κυμαίνεται από 80 έως 68 εκατομμύρια χρόνια. Τα πετρώματα περιέχουν επίσης, διάφορα απολιθώματα θαλάσσιων οργανισμών όπως: Τρηματοφόρα, Ρουδιστές, Γαστερόποδα, Πελεκύποδα, Σπόγγους, Βρυόζωα, Εχινόδερμα και Κεφαλόποδα (Αμμωνίτες). Όμως τα πιο χαρακτηριστικά απολιθώματα του Αίνου είναι: οι Ρουδιστές (Rudistacea), Ιππουρίτες (Hippuritidae), και Ραδιολίτες (Radiolitidae).
Η χαμηλή αντίσταση των ασβεστολίθων στη χημική διάλυση έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ποικίλων «καρστικών» γεωμορφών, όπως κοιλοτήτων και σπηλαίων (Σπήλαιο Νύφη, Σπήλαιο Πετάσι) διαφόρων μορφών, φαινόμενα αρκετά συχνά στον Αίνο. Χαρακτηριστικό του Δρυμού είναι η έλλειψη καρστικών πηγών. Η μοναδική πηγή του Δρυμού βρίσκεται στην περιοχή της Μονής της Ζωοδόχου Πηγής πάνω από τον οικισμό των Αργινίων, στις νοτιοανατολικές πλαγιές του Αίνου.
Τα εδάφη της περιοχής του Εθνικού Δρυμού Αίνου είναι ορφνά, ασβεστολιθογενή δασικά εδάφη, ισχυρά διαβρωμένα κατά θέσεις, ρηχά και εξαιρετικά χαλικώδη.
Στο ελατοδάσος εμφανίζονται διάφορα πλατύφυλλα είδη και θάμνοι, ενώ στο βουνό Ρούδι (βορειοδυτικά του Αίνου) οι θαμνώνες καλύπτουν επιφάνεια 646 εκταρίων και αποτελούν ξεχωριστό τμήμα του πυρήνα του δρυμού. Στις βραχώδεις περιοχές σε μεγάλο υψόμετρο κυριαρχούν τα ακανθώδη φρύγανα.
Η πανίδα είναι ιδιαίτερα σημαντική για το νησί, παρά το μικρό αριθμό των υπαρχόντων ειδών. Περιλαμβάνει λίγα θηλαστικά, όπως αλεπού, κουνάβι και λαγός, αλλά σημαντικό αριθμό ειδών ορνιθοπανίδας, όπως πετροπέρδικα και φιδαετός. Στο δρυμό βρίσκει καταφύγιο πληθυσμός αλόγων του είδους Equus cabalus, που ζουν στην ευρύτερη περιοχή σε ημιάγρια κατάσταση.
Η προσέγγιση είναι εύκολη μέσω του δρόμου που συνδέει το Αργοστόλι με τη Σάμη και ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τον εξαιρετικό συνδυασμό των ορεινών τοπίων με τη θάλασσα. Μέσα στο δρυμό δεν υπάρχουν ξενοδοχεία ή άλλα καταλύματα.
Εντός και περιμετρικά του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Αίνου υπάρχει πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων χωμάτινων και ασφαλτοστρωμένων, το οποίο περιγράφεται συνοπτικά παρακάτω:
Το οδικό δίκτυο του Όρους Ρούδι απαρτίζεται από τους εξής δρόμους:
1. Από ένα δρόμο με χωμάτινο κατάστρωμα μήκους 10,2 km ο οποίος διασχίζει το τμήμα αυτό του Δρυμού και έχει αφετηρία τον επαρχιακό δρόμο Αργοστολίου - Σάμης και τέρμα τη θέση "Άγιο Ελευθέριο".
2. Δρόμο με χωμάτινο κατάστρωμα μήκους 9,4 km ο οποίος διασχίζει το βόρειο τμήμα του Ρουδίου και έχει αφετηρία τον εθνικό δρόμο Αργοστολίου - Σάμης και τη θέση "Αγραπιδιές", διέρχεται από τη θέση "Γρούσπα" και καταλήγει στη θέση "Τσάκου - Στέρνα" στον Εθνικό Δρυμό.
Το οδικό δίκτυο του Όρους Αίνος (Μεγάλο Βουνό) απαρτίζεται από τους εξής δρόμους:
1. Το δρόμο σύνδεσης του Δρυμού που έχει αφετηρία το σημείο στη θέση "Αλωνάκι" της επαρχιακής οδού Αργοστολίου - Σάμης και ο οποίος ανέρχεται επί των Ν-ΝΔ πλαγιών του Όρους Ρούδι, διέρχεται από τον αυχένα του Αγίου Ελευθερίου και στην συνέχεια πλησίον των εγκαταστάσεων του Κεφαλληνιακού Ιδρύματος Ερευνών "ΕΥΔΟΞΟΣ" και καταλήγει στην είσοδο του Δρυμού. Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 6,8 km και είναι ασφαλτοστρωμένος.
2. Από το δρόμο "Έζα" (Είσοδος του Δρυμού) - "Χιονίστρα". Ο δρόμος αυτός ξεκινάει από το τέλος του δρόμου σύνδεσης (είσοδος Δρυμού), ανέρχεται με ελιγμούς μέχρι την κορυφή "Βούνος" και στην συνέχεια επί των Β-ΒΑ πλαγιών καταλήγει στην κορυφή "Χιονίστρα". Έχει μήκος 6,5 km και κατασκευάστηκε για να εξυπηρετήσει τις εγκαταστάσεις αναμετάδοσης τηλεοπτικών προγραμμάτων και κεραιών κινητής τηλεφωνίας, που βρίσκονται στην κορυφή "Χιονίστρα". Το κατάστρωμα του είναι ασφαλτικό.
3. Από το δασικό δρόμο "Χιονίστρα" - "Διασταύρωση Αργινίων". Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 5,5 km και συνδέει τη θέση "Χιονίστρα" (προηγούμενο δρόμο) με τον ομοίως δασικό δρόμο "Χωριό Αργίνια" - "Μουρτζιές" (Φτέρη), έχει δε χωμάτινο κατάστρωμα.
4. Από το δασικό δρόμο "Μουρτζιές" (Φτέρη) - "Χωριό Αργίνια". Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 6,5 km και έχει χωμάτινο κατάστρωμα.
5. Από το δασικό δρόμο "Κόντρα Αλώνια" - "Μουρτζιές" (Φτέρη). Έχει μήκος 11,2 km και ξεκινάει από το δρόμο "Διγαλέτο" - "Άγιο Ελευθέριο" και σε σημείο 6 km από το χωριό "Διγαλέτο" (Κόντρα Αλώνια). Από τη θέση "Λεύκα" μέχρι και του τέρματός του, ακολουθεί τις παρυφές του δάσους παράλληλα με την περίφραξη επί των Β-ΒΑ πλαγιών του Αίνου. Το κατάστρωμά του είναι χωμάτινο και έχουν κατασκευαστεί και τεχνικά έργα.
6. Δασικό δρόμος "Ζωοδόχος Πηγή" (Ξενόπουλο) - "Ρέμα Μελανίτσα", μήκους 5,2 km. Ο οποίος συνδέεται με το δασικό δρόμο "Κοντρα Αλώνια" -"Μουρτζιές" στη θέση "Μελανίτσα". Το κατάστρωμα είναι χωμάτινο.
7. Από το δασικό δρόμο "Ζωοδόχο Πηγή" (Αργινίων) - "Χαλεπίδι" περιφερειακά του Δρυμού, στο νότιο τμήμα μήκους 7,4 km με χωμάτινο κατάστρωμα.
8. Από το δασικό δρόμο "Χαλεπίδι" - "Ύψωμα Αριάς" μήκους 3,3 km, ο οποίος βρίσκεται στα νότια του Δρυμού με χωμάτινο κατάστρωμα και οδηγεί σε αδιέξοδο.
9. Από το δασικό δρόμο "Κόκκινος βράχος" - "Χαλεπίδι", μήκους 2,8 km, ο οποίος βρίσκεται στα νότια του Δρυμού και συνδέει τους δασικούς δρόμους "Ζωοδόχος Πηγή" (Αργινίων) - "Χαλεπίδι" και "Φαγιά" - "Ατσουπάδες".
10. Από το δασικό δρόμο "Φαγιά" - "Ατσουπάδες" μήκους 8,4 km ο οποίος συνδέει το δασικό δρόμο "Χαλεπίδι" - "Κόκκινος βράχος" με τον κοινοτικό δρόμο "Επανοχώρι" - "Φαγιά" - "Βλαχάτα" με χωμάτινο κατάστρωμα.
11. Από το κοινοτικό δρόμο "Επανοχώρι" - "Φαγιά" - "Βλαχάτα", μήκους 7,0 km ο οποίος συνδέεται με το δρόμο "Ατσουπάδες" - "Φαγιά" με χωμάτινο κατάστρωμα.
12. Από το κοινοτικό δρόμο "Αλωνάκι" - "Επανοχωρίου" μήκους 4,6 km που συνδέεται με το δρόμο "Επανοχώρι" - "Φαγιά" - "Βλαχάτα" με χωμάτινο κατάστρωμα.
13. Από το κοινοτικό δρόμο "Διγαλέτο" - "Άγιος Ελευθέριος". Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 7,0 km με αφετηρία τον οικισμό του Διγαλέτου και τέρμα τον αυχένα Αγ. Ελευθερίου, με ασφάλτινο οδόστρωμα.
14. Από τον αγροτοδασικό δρόμο "Ζωοδόχο Πηγή" (Ξενόπουλο) - "Καπανδρίτι" μήκους 2,3 km με αφετηρία τον κοινοτικό δρόμο "Ξενόπουλο" -"Καπανδρίτι" και τέρμα τη θέση "Ζωοδόχο Πηγή", όπου και συνδέεται με το δασικό δρόμο "Ζωοδοχος Πηγή" - "Ξενόπουλο" - "Ρέμα Μελανίτσας" με ασφάλτινο οδόστρωμα.
Το συνολικό μήκος του οδικού δικτύου του Εθνικού Δρυμού, σύμφωνα με τα παραπάνω είναι: 104 km. Το ασφαλτοστρωμένο τμήμα του οδικού δικτύου είναι σε άριστή κατάσταση. Αντίθετα, για την οδήγηση στους χωματόδρομους συνίσταται η χρήση ειδικών οχημάτων τύπου 4x4. Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την κατάσταση του δικτύου, οι επισκέπτες μπορούν να απευθύνονται στο προσωπικό Επόπτευσης/Φύλαξης που βρίσκεται καθημερινά στο Δρυμό.
Πληροφορίες: Δ/νση Δασών Κεφαλλονιάς, Αργοστόλι, τηλ. 26710 22293, 26710 25911.
Βρίσκεται στην Κεφαλλονιά κοντά στο Αργοστόλι και τη Σάμη και είναι ο μικρότερος δρυμός της χώρας, με έκταση πυρήνα 2.862 εκταρίων. Η περιφερειακή ζώνη δεν έχει προσδιοριστεί.
Τα πετρώματα του Αίνου ανήκουν στη γεωτεκτονική ζώνη των Παξών (ή Προαπούλια). Στο όρος Αίνος επικρατούν ασβεστόλιθοι και δολομίτες κρητιδικής ηλικίας, λεπτοστρωματώδεις έως παχυστρωματώδεις πάχους 1500 m, ενώ στο Ρούδι εμφανίζονται τοπικά πυριτόλιθοι του Ανώτερου Κρητιδικού. Η ηλικία των αρχαιότερων πετρωμάτων του Δρυμού κυμαίνεται από 80 έως 68 εκατομμύρια χρόνια. Τα πετρώματα περιέχουν επίσης, διάφορα απολιθώματα θαλάσσιων οργανισμών όπως: Τρηματοφόρα, Ρουδιστές, Γαστερόποδα, Πελεκύποδα, Σπόγγους, Βρυόζωα, Εχινόδερμα και Κεφαλόποδα (Αμμωνίτες). Όμως τα πιο χαρακτηριστικά απολιθώματα του Αίνου είναι: οι Ρουδιστές (Rudistacea), Ιππουρίτες (Hippuritidae), και Ραδιολίτες (Radiolitidae).
Η χαμηλή αντίσταση των ασβεστολίθων στη χημική διάλυση έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ποικίλων «καρστικών» γεωμορφών, όπως κοιλοτήτων και σπηλαίων (Σπήλαιο Νύφη, Σπήλαιο Πετάσι) διαφόρων μορφών, φαινόμενα αρκετά συχνά στον Αίνο. Χαρακτηριστικό του Δρυμού είναι η έλλειψη καρστικών πηγών. Η μοναδική πηγή του Δρυμού βρίσκεται στην περιοχή της Μονής της Ζωοδόχου Πηγής πάνω από τον οικισμό των Αργινίων, στις νοτιοανατολικές πλαγιές του Αίνου.
Τα εδάφη της περιοχής του Εθνικού Δρυμού Αίνου είναι ορφνά, ασβεστολιθογενή δασικά εδάφη, ισχυρά διαβρωμένα κατά θέσεις, ρηχά και εξαιρετικά χαλικώδη.
Στο ελατοδάσος εμφανίζονται διάφορα πλατύφυλλα είδη και θάμνοι, ενώ στο βουνό Ρούδι (βορειοδυτικά του Αίνου) οι θαμνώνες καλύπτουν επιφάνεια 646 εκταρίων και αποτελούν ξεχωριστό τμήμα του πυρήνα του δρυμού. Στις βραχώδεις περιοχές σε μεγάλο υψόμετρο κυριαρχούν τα ακανθώδη φρύγανα.
Η πανίδα είναι ιδιαίτερα σημαντική για το νησί, παρά το μικρό αριθμό των υπαρχόντων ειδών. Περιλαμβάνει λίγα θηλαστικά, όπως αλεπού, κουνάβι και λαγός, αλλά σημαντικό αριθμό ειδών ορνιθοπανίδας, όπως πετροπέρδικα και φιδαετός. Στο δρυμό βρίσκει καταφύγιο πληθυσμός αλόγων του είδους Equus cabalus, που ζουν στην ευρύτερη περιοχή σε ημιάγρια κατάσταση.
Η προσέγγιση είναι εύκολη μέσω του δρόμου που συνδέει το Αργοστόλι με τη Σάμη και ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τον εξαιρετικό συνδυασμό των ορεινών τοπίων με τη θάλασσα. Μέσα στο δρυμό δεν υπάρχουν ξενοδοχεία ή άλλα καταλύματα.
Εντός και περιμετρικά του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Αίνου υπάρχει πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων χωμάτινων και ασφαλτοστρωμένων, το οποίο περιγράφεται συνοπτικά παρακάτω:
Το οδικό δίκτυο του Όρους Ρούδι απαρτίζεται από τους εξής δρόμους:
1. Από ένα δρόμο με χωμάτινο κατάστρωμα μήκους 10,2 km ο οποίος διασχίζει το τμήμα αυτό του Δρυμού και έχει αφετηρία τον επαρχιακό δρόμο Αργοστολίου - Σάμης και τέρμα τη θέση "Άγιο Ελευθέριο".
2. Δρόμο με χωμάτινο κατάστρωμα μήκους 9,4 km ο οποίος διασχίζει το βόρειο τμήμα του Ρουδίου και έχει αφετηρία τον εθνικό δρόμο Αργοστολίου - Σάμης και τη θέση "Αγραπιδιές", διέρχεται από τη θέση "Γρούσπα" και καταλήγει στη θέση "Τσάκου - Στέρνα" στον Εθνικό Δρυμό.
Το οδικό δίκτυο του Όρους Αίνος (Μεγάλο Βουνό) απαρτίζεται από τους εξής δρόμους:
1. Το δρόμο σύνδεσης του Δρυμού που έχει αφετηρία το σημείο στη θέση "Αλωνάκι" της επαρχιακής οδού Αργοστολίου - Σάμης και ο οποίος ανέρχεται επί των Ν-ΝΔ πλαγιών του Όρους Ρούδι, διέρχεται από τον αυχένα του Αγίου Ελευθερίου και στην συνέχεια πλησίον των εγκαταστάσεων του Κεφαλληνιακού Ιδρύματος Ερευνών "ΕΥΔΟΞΟΣ" και καταλήγει στην είσοδο του Δρυμού. Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 6,8 km και είναι ασφαλτοστρωμένος.
2. Από το δρόμο "Έζα" (Είσοδος του Δρυμού) - "Χιονίστρα". Ο δρόμος αυτός ξεκινάει από το τέλος του δρόμου σύνδεσης (είσοδος Δρυμού), ανέρχεται με ελιγμούς μέχρι την κορυφή "Βούνος" και στην συνέχεια επί των Β-ΒΑ πλαγιών καταλήγει στην κορυφή "Χιονίστρα". Έχει μήκος 6,5 km και κατασκευάστηκε για να εξυπηρετήσει τις εγκαταστάσεις αναμετάδοσης τηλεοπτικών προγραμμάτων και κεραιών κινητής τηλεφωνίας, που βρίσκονται στην κορυφή "Χιονίστρα". Το κατάστρωμα του είναι ασφαλτικό.
3. Από το δασικό δρόμο "Χιονίστρα" - "Διασταύρωση Αργινίων". Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 5,5 km και συνδέει τη θέση "Χιονίστρα" (προηγούμενο δρόμο) με τον ομοίως δασικό δρόμο "Χωριό Αργίνια" - "Μουρτζιές" (Φτέρη), έχει δε χωμάτινο κατάστρωμα.
4. Από το δασικό δρόμο "Μουρτζιές" (Φτέρη) - "Χωριό Αργίνια". Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 6,5 km και έχει χωμάτινο κατάστρωμα.
5. Από το δασικό δρόμο "Κόντρα Αλώνια" - "Μουρτζιές" (Φτέρη). Έχει μήκος 11,2 km και ξεκινάει από το δρόμο "Διγαλέτο" - "Άγιο Ελευθέριο" και σε σημείο 6 km από το χωριό "Διγαλέτο" (Κόντρα Αλώνια). Από τη θέση "Λεύκα" μέχρι και του τέρματός του, ακολουθεί τις παρυφές του δάσους παράλληλα με την περίφραξη επί των Β-ΒΑ πλαγιών του Αίνου. Το κατάστρωμά του είναι χωμάτινο και έχουν κατασκευαστεί και τεχνικά έργα.
6. Δασικό δρόμος "Ζωοδόχος Πηγή" (Ξενόπουλο) - "Ρέμα Μελανίτσα", μήκους 5,2 km. Ο οποίος συνδέεται με το δασικό δρόμο "Κοντρα Αλώνια" -"Μουρτζιές" στη θέση "Μελανίτσα". Το κατάστρωμα είναι χωμάτινο.
7. Από το δασικό δρόμο "Ζωοδόχο Πηγή" (Αργινίων) - "Χαλεπίδι" περιφερειακά του Δρυμού, στο νότιο τμήμα μήκους 7,4 km με χωμάτινο κατάστρωμα.
8. Από το δασικό δρόμο "Χαλεπίδι" - "Ύψωμα Αριάς" μήκους 3,3 km, ο οποίος βρίσκεται στα νότια του Δρυμού με χωμάτινο κατάστρωμα και οδηγεί σε αδιέξοδο.
9. Από το δασικό δρόμο "Κόκκινος βράχος" - "Χαλεπίδι", μήκους 2,8 km, ο οποίος βρίσκεται στα νότια του Δρυμού και συνδέει τους δασικούς δρόμους "Ζωοδόχος Πηγή" (Αργινίων) - "Χαλεπίδι" και "Φαγιά" - "Ατσουπάδες".
10. Από το δασικό δρόμο "Φαγιά" - "Ατσουπάδες" μήκους 8,4 km ο οποίος συνδέει το δασικό δρόμο "Χαλεπίδι" - "Κόκκινος βράχος" με τον κοινοτικό δρόμο "Επανοχώρι" - "Φαγιά" - "Βλαχάτα" με χωμάτινο κατάστρωμα.
11. Από το κοινοτικό δρόμο "Επανοχώρι" - "Φαγιά" - "Βλαχάτα", μήκους 7,0 km ο οποίος συνδέεται με το δρόμο "Ατσουπάδες" - "Φαγιά" με χωμάτινο κατάστρωμα.
12. Από το κοινοτικό δρόμο "Αλωνάκι" - "Επανοχωρίου" μήκους 4,6 km που συνδέεται με το δρόμο "Επανοχώρι" - "Φαγιά" - "Βλαχάτα" με χωμάτινο κατάστρωμα.
13. Από το κοινοτικό δρόμο "Διγαλέτο" - "Άγιος Ελευθέριος". Ο δρόμος αυτός έχει μήκος 7,0 km με αφετηρία τον οικισμό του Διγαλέτου και τέρμα τον αυχένα Αγ. Ελευθερίου, με ασφάλτινο οδόστρωμα.
14. Από τον αγροτοδασικό δρόμο "Ζωοδόχο Πηγή" (Ξενόπουλο) - "Καπανδρίτι" μήκους 2,3 km με αφετηρία τον κοινοτικό δρόμο "Ξενόπουλο" -"Καπανδρίτι" και τέρμα τη θέση "Ζωοδόχο Πηγή", όπου και συνδέεται με το δασικό δρόμο "Ζωοδοχος Πηγή" - "Ξενόπουλο" - "Ρέμα Μελανίτσας" με ασφάλτινο οδόστρωμα.
Το συνολικό μήκος του οδικού δικτύου του Εθνικού Δρυμού, σύμφωνα με τα παραπάνω είναι: 104 km. Το ασφαλτοστρωμένο τμήμα του οδικού δικτύου είναι σε άριστή κατάσταση. Αντίθετα, για την οδήγηση στους χωματόδρομους συνίσταται η χρήση ειδικών οχημάτων τύπου 4x4. Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την κατάσταση του δικτύου, οι επισκέπτες μπορούν να απευθύνονται στο προσωπικό Επόπτευσης/Φύλαξης που βρίσκεται καθημερινά στο Δρυμό.
Πληροφορίες: Δ/νση Δασών Κεφαλλονιάς, Αργοστόλι, τηλ. 26710 22293, 26710 25911.