Ιδρύθηκε το 1966 προκειμένου να προστατευτούν τα αιωνόβια ρόμπολα και μαυρόπευκα της περιοχής, πολλά από τα οποία υπολογίζονταν ότι είχαν τότε ηλικία άνω των 300 ετών, και έχει έκταση πυρήνα 3.393 εκτάρια και έκταση περιφερειακής ζώνης 3.534 εκτάρια.
Βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της οροσειράς της Πίνδου, με πυρήνα τη Βάλια Κάλντα στα όρια της Ηπείρου και της δυτικής Μακεδονίας ανάμεσα στους νομούς Ιωαννίνων και Γρεβενών, κοντά στα χωριά Κρανιά, Περιβόλι και Βωβούσα. Περιλαμβάνει την κοιλάδα της Βάλια Κάλντα και του Αρκουδορέματος με τα βουνά Λύγκος και Μαυροβούνι. Το Αρκουδόρεµα παραπόταµος του Αώου, διασχίζει ορµητικά την κοιλάδα, περικυκλωµένο από τα ψηλά και απόκρημνα βουνά του ορεινού συμπλέγματος του Λύγκου, με κορύφες πάνω από 2.000m.
Εντυπωσιακή είναι η ποικιλία των μορφολογικών χαρακτηριστικών, όπου οι τεράστιοι γκρεμοί και τα ορμητικά ρέματα εναλλάσσονται με απέραντα και πυκνά δάση από μαύρη και λευκόδερμο πεύκη και οξιά. Ο πυρήνας του πάρκου έχει χαρακτηριστεί ως Βιογενετικό Απόθεμα (Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Βιογενετικών Αποθεμάτων ιδρύθηκε το 1976 από το Συμβούλιο της Ευρώπης και αποσκοπεί στη διατήρηση αντιπροσωπευτικών δειγμάτων χλωρίδας, πανίδας και φυσικών περιοχών της Ευρώπης.)
Η παγωµένη «Ζεστή Κοιλάδα» πήρε το όνοµά της κατ’ ευφημισμό, καθώς αποτελεί µία από τις πιο κρύες και υγρές περιοχές της πατρίδας µας. Θα έπρεπε πιο σωστά να ονοµάζεται λευκή κοιλάδα, καθώς η παρατεταµένη χιονοκάλυψη ακόµη και έως τον Μάιο στις ψηλές κορυφές είναι το κύριο χαρακτηριστικό της.
Υπάρχουν επίσης διάσπαρτα μικρότερα φυτά και αγριολούλουδα, τα περισσότερα από τα οποία είναι χαρακτηριστικά της περιοχής, και ορισμένα σπάνια ή ενδημικά, όπως ο κρόκος, ο κόκκινος κρίνος, το κεφαλάνθηρο κ.ά.
Ιδιαίτερα πλούσια είναι και η πανίδα του δρυμού με πολλά είδη, μερικά από τα οποία έχουν εξαφανιστεί σε άλλα μέρη. Ολόκληρη η περιοχή αποτελεί το σημαντικότερο βιότοπο της καφέ αρκούδας στην Ελλάδα, του λύκου και πολλών άλλων μικρότερων σαρκοφάγων ή φυτοφάγων ειδών. Αρκετά πλούσια είναι και η ορνιθοπανίδα, με κυρίαρχα είδη τα πουλιά του δάσους, όπως αρπακτικά (χρυσαετός, χρυσογέρακο) κ.ά.
Εντυπωσιακοί σχηματισμοί είναι οι δύο μικρές λίμνες που βρίσκονται πάνω στα υψίπεδα του Μαυροβουνίου σε υψόμετρο 1.960μ.
Ο δρόμος που διασχίζει το δρυμό συνδέει τα χωριά Περιβόλι-Κρανιά Γρεβενών με τη Μηλιά Μετσόβου και τη Βωβούσα Ιωαννίνων. Δεν υπάρχουν ξενώνες ή καταλύματα. Μπορείτε να μείνετε στο Περιβόλι, το κοντινότερο χωριό (40χλμ. από τα Γρεβενά) ή στη Βωβούσα Ιωαννίνων.
Πληροφορίες: Δ/νση Δασών Γρεβενών, τηλ. 24620 22419, 24620 76386, 24623 53265.
Βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της οροσειράς της Πίνδου, με πυρήνα τη Βάλια Κάλντα στα όρια της Ηπείρου και της δυτικής Μακεδονίας ανάμεσα στους νομούς Ιωαννίνων και Γρεβενών, κοντά στα χωριά Κρανιά, Περιβόλι και Βωβούσα. Περιλαμβάνει την κοιλάδα της Βάλια Κάλντα και του Αρκουδορέματος με τα βουνά Λύγκος και Μαυροβούνι. Το Αρκουδόρεµα παραπόταµος του Αώου, διασχίζει ορµητικά την κοιλάδα, περικυκλωµένο από τα ψηλά και απόκρημνα βουνά του ορεινού συμπλέγματος του Λύγκου, με κορύφες πάνω από 2.000m.
Εντυπωσιακή είναι η ποικιλία των μορφολογικών χαρακτηριστικών, όπου οι τεράστιοι γκρεμοί και τα ορμητικά ρέματα εναλλάσσονται με απέραντα και πυκνά δάση από μαύρη και λευκόδερμο πεύκη και οξιά. Ο πυρήνας του πάρκου έχει χαρακτηριστεί ως Βιογενετικό Απόθεμα (Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Βιογενετικών Αποθεμάτων ιδρύθηκε το 1976 από το Συμβούλιο της Ευρώπης και αποσκοπεί στη διατήρηση αντιπροσωπευτικών δειγμάτων χλωρίδας, πανίδας και φυσικών περιοχών της Ευρώπης.)
Η παγωµένη «Ζεστή Κοιλάδα» πήρε το όνοµά της κατ’ ευφημισμό, καθώς αποτελεί µία από τις πιο κρύες και υγρές περιοχές της πατρίδας µας. Θα έπρεπε πιο σωστά να ονοµάζεται λευκή κοιλάδα, καθώς η παρατεταµένη χιονοκάλυψη ακόµη και έως τον Μάιο στις ψηλές κορυφές είναι το κύριο χαρακτηριστικό της.
Υπάρχουν επίσης διάσπαρτα μικρότερα φυτά και αγριολούλουδα, τα περισσότερα από τα οποία είναι χαρακτηριστικά της περιοχής, και ορισμένα σπάνια ή ενδημικά, όπως ο κρόκος, ο κόκκινος κρίνος, το κεφαλάνθηρο κ.ά.
Ιδιαίτερα πλούσια είναι και η πανίδα του δρυμού με πολλά είδη, μερικά από τα οποία έχουν εξαφανιστεί σε άλλα μέρη. Ολόκληρη η περιοχή αποτελεί το σημαντικότερο βιότοπο της καφέ αρκούδας στην Ελλάδα, του λύκου και πολλών άλλων μικρότερων σαρκοφάγων ή φυτοφάγων ειδών. Αρκετά πλούσια είναι και η ορνιθοπανίδα, με κυρίαρχα είδη τα πουλιά του δάσους, όπως αρπακτικά (χρυσαετός, χρυσογέρακο) κ.ά.
Εντυπωσιακοί σχηματισμοί είναι οι δύο μικρές λίμνες που βρίσκονται πάνω στα υψίπεδα του Μαυροβουνίου σε υψόμετρο 1.960μ.
Ο δρόμος που διασχίζει το δρυμό συνδέει τα χωριά Περιβόλι-Κρανιά Γρεβενών με τη Μηλιά Μετσόβου και τη Βωβούσα Ιωαννίνων. Δεν υπάρχουν ξενώνες ή καταλύματα. Μπορείτε να μείνετε στο Περιβόλι, το κοντινότερο χωριό (40χλμ. από τα Γρεβενά) ή στη Βωβούσα Ιωαννίνων.
Πληροφορίες: Δ/νση Δασών Γρεβενών, τηλ. 24620 22419, 24620 76386, 24623 53265.