Ιδρύθηκε το 1973 και έχει έκταση πυρήνα 3.412 εκτάρια και έκταση περιφερειακής ζώνης 12.225 εκτάρια. Βρίσκεται στο Νομό Ιωαννίνων κοντά στην Κόνιτσα και τα χωριά Μονοδένδρι, Αρίστη και Πάπιγκο. Περιλαμβάνει το φαράγγι του Βίκου (παραπόταμος του Βοϊδομάτη),τη χαράδρα του Αώου και τον ορεινό όγκο της Τύμφης.
Χαρακτηριστικές και ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι έντονες εναλλαγές του τοπίου, όπου τις απότομες χαράδρες διαδέχονται ήρεμες πλαγιές και τα κάθετα βράχια κατάφυτα δάση.
Το φαράγγι του Βίκου αποτελεί τον κυρίαρχο και πιο εντυπωσιακό γεωμορφολογικό σχηματισμό στο Ζαγόρι. Με άγρια και επιβλητική ομορφιά, πλούσια πανίδα, βλάστηση και χλωρίδα, με χείμαρρους που κατεβαίνουν ορμητικά τις ορθοπλαγιές του, με σπηλιές και απρόσιτα διαζώματα, το φαράγγι του Βίκου, με μήκος περί τα 10 χιλιόμετρα, τέμνει τον ορεινό όγκο της Τύμφης ξεκινώντας από τη Βίτσα και το Μονοδένδρι και καταλήγοντας στις πηγές του Βοϊδομάτη στο χωριό Βίκος. Το φαράγγι του Βίκου αναφέρεται στο Βιβλίο Guiness του 1997, ως το βαθύτερο και το στενότερο του κόσμου, με βάθος 900 μέτρα και άνοιγμα που ποικίλει, από 100 έως 1.100 μέτρα. Η θέα προς το φαράγγι είναι μαγευτική, ιδιαίτερα από το χωριό Βραδέτο (θέση Μπελόη) και από τη θέση Οξιά, πάνω από το Μονοδένδρι. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι και η χαράδρα μέσα στην οποία κυλά ο ποταμός Αώος. Η χαράδρα του Αώου περιβάλλεται από τους γκρεμούς της Τύμφης και της Τραπεζίτσας. Το βάθος της είναι περίπου 1.500 μέτρα, το μήκος της περίπου 8 χιλιόμετρα, ενώ το πλάτος της κυμαίνεται από 300 έως 2.500 μέτρα. Η χαράδρα ανοίγεται ανάμεσα σε απόκρημνες πλαγιές, όμως υπάρχουν και σημεία όπου μπορεί κανείς να απολαύσει ένα δροσερό μπάνιο.
Η περιοχή χαρακτηρίζεται φυσικός βοτανικός και ζωολογικός κήπος, με την παρουσία 50 ειδών δασικών δένδρων και θάμνων και χιλιάδων μικρών φυτών, ενώ η πανίδα παρουσιάζει εξαιρετική ποικιλία ειδών.
Τα κυριότερα δάση συγκροτούνται από πλατύφυλλα φυλλοβόλα είδη σφενδάμων, ιτιών, δρυών και άλλων δένδρων, όπως πλατάνια, φράξοι κ.ά. Η οξιά και τα κωνοφόρα (κέδροι, έλατα, μαύρη πεύκη) συγκροτούν εκτεταμένα αμιγή δάση.
Στο δρυμό ζουν η καφέ αρκούδα, ο λύκος, η βίδρα , πολλά μικρότερα σαρκοφάγα και τρωκτικά, ενώ έχουν καταγραφεί σημαντικοί πληθυσμοί ζαρκαδιών και αγριογούρουνων. Πλούσια είναι η ορνιθοπανίδα της περιοχής με διάφορα είδη αρπακτικών και πλήθος μικρών δασόβιων πουλιών. Στα δύο κυριότερα ποτάμια του δρυμού ζουν αξιόλογοι πληθυσμοί της πανίδας του γλυκού νερού, όπως πέστροφες, τσιρόνια, μπριάνες κ.ά.
Μέσα στα όριά του υπάρχουν ορισμένα από τα ομορφότερα χωριά του Ζαγορίου με πλούσια ιστορία και πολιτιστική παράδοση. Η περιήγηση είναι αρκετά «δύσκολη», γιατί τα μονοπάτια έχουν μεγάλη κλίση. Δεν υπάρχουν καταφύγια ούτε ξενώνες για παραμονή. Η προσέγγιση είναι εύκολη από τα χωριά Μονοδέντρι, Βίκος, Μεγάλο και Μικρό Πάπιγκο.
Πληροφορίες: Δ/νση Δασών Ιωαννίνων, τηλ. 26510 26482. 26510 24594. Δασαρχείο: 26510 88080.
Χαρακτηριστικές και ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι έντονες εναλλαγές του τοπίου, όπου τις απότομες χαράδρες διαδέχονται ήρεμες πλαγιές και τα κάθετα βράχια κατάφυτα δάση.
Το φαράγγι του Βίκου αποτελεί τον κυρίαρχο και πιο εντυπωσιακό γεωμορφολογικό σχηματισμό στο Ζαγόρι. Με άγρια και επιβλητική ομορφιά, πλούσια πανίδα, βλάστηση και χλωρίδα, με χείμαρρους που κατεβαίνουν ορμητικά τις ορθοπλαγιές του, με σπηλιές και απρόσιτα διαζώματα, το φαράγγι του Βίκου, με μήκος περί τα 10 χιλιόμετρα, τέμνει τον ορεινό όγκο της Τύμφης ξεκινώντας από τη Βίτσα και το Μονοδένδρι και καταλήγοντας στις πηγές του Βοϊδομάτη στο χωριό Βίκος. Το φαράγγι του Βίκου αναφέρεται στο Βιβλίο Guiness του 1997, ως το βαθύτερο και το στενότερο του κόσμου, με βάθος 900 μέτρα και άνοιγμα που ποικίλει, από 100 έως 1.100 μέτρα. Η θέα προς το φαράγγι είναι μαγευτική, ιδιαίτερα από το χωριό Βραδέτο (θέση Μπελόη) και από τη θέση Οξιά, πάνω από το Μονοδένδρι. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι και η χαράδρα μέσα στην οποία κυλά ο ποταμός Αώος. Η χαράδρα του Αώου περιβάλλεται από τους γκρεμούς της Τύμφης και της Τραπεζίτσας. Το βάθος της είναι περίπου 1.500 μέτρα, το μήκος της περίπου 8 χιλιόμετρα, ενώ το πλάτος της κυμαίνεται από 300 έως 2.500 μέτρα. Η χαράδρα ανοίγεται ανάμεσα σε απόκρημνες πλαγιές, όμως υπάρχουν και σημεία όπου μπορεί κανείς να απολαύσει ένα δροσερό μπάνιο.
Η περιοχή χαρακτηρίζεται φυσικός βοτανικός και ζωολογικός κήπος, με την παρουσία 50 ειδών δασικών δένδρων και θάμνων και χιλιάδων μικρών φυτών, ενώ η πανίδα παρουσιάζει εξαιρετική ποικιλία ειδών.
Τα κυριότερα δάση συγκροτούνται από πλατύφυλλα φυλλοβόλα είδη σφενδάμων, ιτιών, δρυών και άλλων δένδρων, όπως πλατάνια, φράξοι κ.ά. Η οξιά και τα κωνοφόρα (κέδροι, έλατα, μαύρη πεύκη) συγκροτούν εκτεταμένα αμιγή δάση.
Στο δρυμό ζουν η καφέ αρκούδα, ο λύκος, η βίδρα , πολλά μικρότερα σαρκοφάγα και τρωκτικά, ενώ έχουν καταγραφεί σημαντικοί πληθυσμοί ζαρκαδιών και αγριογούρουνων. Πλούσια είναι η ορνιθοπανίδα της περιοχής με διάφορα είδη αρπακτικών και πλήθος μικρών δασόβιων πουλιών. Στα δύο κυριότερα ποτάμια του δρυμού ζουν αξιόλογοι πληθυσμοί της πανίδας του γλυκού νερού, όπως πέστροφες, τσιρόνια, μπριάνες κ.ά.
Μέσα στα όριά του υπάρχουν ορισμένα από τα ομορφότερα χωριά του Ζαγορίου με πλούσια ιστορία και πολιτιστική παράδοση. Η περιήγηση είναι αρκετά «δύσκολη», γιατί τα μονοπάτια έχουν μεγάλη κλίση. Δεν υπάρχουν καταφύγια ούτε ξενώνες για παραμονή. Η προσέγγιση είναι εύκολη από τα χωριά Μονοδέντρι, Βίκος, Μεγάλο και Μικρό Πάπιγκο.
Πληροφορίες: Δ/νση Δασών Ιωαννίνων, τηλ. 26510 26482. 26510 24594. Δασαρχείο: 26510 88080.