ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ
Απειλούμενο ονομάζεται κάθε είδος ζωντανού οργανισμού το οποίο απειλείται με εξαφάνιση στο άμεσο μέλλον. Η διεθνής οργάνωση που δραστηριοποιείται για την προστασία των απειλούμενων ειδών είναι η Παγκόσμια Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN), (World Conservation Union ή International Union for Conservation of Nature and Natural Resources) που ιδρύθηκε το 1948 στο Γκλαντ (Gland) της Ελβετίας. Η IUCN χωρίζει τα απειλούμενα είδη σε τρεις κατηγορίες. Στα είδη που βρίσκονται σε κρίσιμη απειλή (critically endangered), στα είδη που είναι απλώς απειλούμενα (endangered) και τα είδη που είναι εκτεθειμένα (vulnerable).
Προστασία απειλούμενων ειδών ανά περιοχή
Στην Ελλάδα για την προστασία των απειλούμενων ειδών δραστηριοποιείται η οργάνωση WWF Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια έχουν ενισχυθεί οι προσπάθειες για την προστασία, των απειλούμενων ειδών με δραστηριοποίηση πολλών φορέων. Μεγαλύτερο βάρος έχει δοθεί στην προστασία κάποιων ιδιαίτερα σπάνιων ειδών ζώων, ορισμένα εκ των οποίων συναντώνται μόνο στην Ελλάδα και κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση.
Είδη που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο εξαφάνισης από την ελληνική φύση είναι η αρκούδα και ο λύκος. Για την προστασία των δύο ειδών δραστηριοποιείται η οργάνωση Αρκτούρος που εδρεύει στο Νυμφαίο Φλώρινας. Η οργάνωση προστατεύει δύο ακόμα είδη ζώων της ελληνικής υπαίθρου που απειλούνται με εξαφάνιση, όπως η Βίδρα και το Αγριόγιδο.
Ποιά είναι;
Απειλούμενο ονομάζεται κάθε είδος ζωντανού οργανισμού το οποίο απειλείται με εξαφάνιση στο άμεσο μέλλον. Η διεθνής οργάνωση που δραστηριοποιείται για την προστασία των απειλούμενων ειδών είναι η Παγκόσμια Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN), (World Conservation Union ή International Union for Conservation of Nature and Natural Resources) που ιδρύθηκε το 1948 στο Γκλαντ (Gland) της Ελβετίας. Η IUCN χωρίζει τα απειλούμενα είδη σε τρεις κατηγορίες. Στα είδη που βρίσκονται σε κρίσιμη απειλή (critically endangered), στα είδη που είναι απλώς απειλούμενα (endangered) και τα είδη που είναι εκτεθειμένα (vulnerable).
Προστασία απειλούμενων ειδών ανά περιοχή
Στην Ελλάδα για την προστασία των απειλούμενων ειδών δραστηριοποιείται η οργάνωση WWF Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια έχουν ενισχυθεί οι προσπάθειες για την προστασία, των απειλούμενων ειδών με δραστηριοποίηση πολλών φορέων. Μεγαλύτερο βάρος έχει δοθεί στην προστασία κάποιων ιδιαίτερα σπάνιων ειδών ζώων, ορισμένα εκ των οποίων συναντώνται μόνο στην Ελλάδα και κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση.
Είδη που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο εξαφάνισης από την ελληνική φύση είναι η αρκούδα και ο λύκος. Για την προστασία των δύο ειδών δραστηριοποιείται η οργάνωση Αρκτούρος που εδρεύει στο Νυμφαίο Φλώρινας. Η οργάνωση προστατεύει δύο ακόμα είδη ζώων της ελληνικής υπαίθρου που απειλούνται με εξαφάνιση, όπως η Βίδρα και το Αγριόγιδο.
Ποιά είναι;
Κόκκινο Ελάφι (Cervus elaphus)
Κάποτε ζούσε σε ολόκληρη σχεδόν την ηπειρωτική Ελλάδα. Μέσα σε λίγες δεκαετίες οι πληθυσμοί του συρρικνώθηκαν σε τέτοιο βαθμό ώστε το είδος βρέθηκε στην κατηγορία των «Κινδυνεύοντων» ζώων της χώρας (Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδας, 1992).
Είναι το μεγαλύτερο φυτοφάγο ζώο της Ελλάδας και σίγουρα ένα από τα πιο αγαπητά είδη των ελληνικών δασών. Ως αναπόσπαστο στοιχείο της ελληνικής φύσης μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση και την εξέλιξη των οικοσυστημάτων, ειδικά στις μέρες µας, όπου η ελεύθερη κτηνοτροφία σταδιακά εγκαταλείπεται.
Είναι το μεγαλύτερο φυτοφάγο ζώο της Ελλάδας και σίγουρα ένα από τα πιο αγαπητά είδη των ελληνικών δασών. Ως αναπόσπαστο στοιχείο της ελληνικής φύσης μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση και την εξέλιξη των οικοσυστημάτων, ειδικά στις μέρες µας, όπου η ελεύθερη κτηνοτροφία σταδιακά εγκαταλείπεται.
Ζαρκάδι (Capreolus capreolus)
Είναι το πιο μικρό είδος της οικογένειας των ελαφιδών. Το χειμώνα συναντάται σε χαμηλότερα υψόμετρα ενώ το καλοκαίρι ανεβαίνει ψηλότερα ανάλογα με την ποσότητα και την ποιότητα της τροφής. Το ζαρκάδι ζει σε ποικιλία δασικών βιοτόπων (φυλλοβόλα ή μικτά δάση με κωνοφόρα) και εμφανίζεται σε μεγάλους πληθυσμούς στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Στην Ελλάδα, έχουν απομείνει μικροί πληθυσμοί ζαρκαδιών που απαντώνται στις ορεινές περιοχές της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Το είδος χαρακτηρίζεται τρωτό που σημαίνει ότι αν συνεχίσει να εξοντώνεται σύντομα θα απειλείται με εξαφάνιση. Σημαντικότερη απειλή για το ζαρκάδι παραμένει το λαθραίο κυνήγι.
Tσακάλι (Canis aureus)
Το τσακάλι μέσα σε λίγα σχετικά χρόνια έφτασε από κοινό είδος να απειλείται με εξαφάνιση στην Ελλάδα. Ήδη η περιοχή εξάπλωσής του έχει συρρικνωθεί σημαντικά σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του '90. Υπολογίζεται ότι ο πληθυσμός των τσακαλιών δεν ξεπερνά τα 1.500 άτομα. Αυτά περιορίζονται σε απομονωμένους πληθυσμούς στην ανατολική Μακεδονία και Θράκη, τη Χαλκιδική, την παραλιακή ζώνη της Φωκίδας, την Πελοπόννησο, τη Σάμο, και με μικρές ομάδες στην Κερκίνη και στον Αξιό. Ντροπαλός κάτοικος της ελληνικής υπαίθρου, παρεξηγημένο και κυνηγημένο
από πυρκαγιές και άλλες απειλές.Χαρακτηρίζεται ως «καθαριστής» της υπαίθρου, καθώς ως παμφάγο
κυνηγάει τα τρωκτικά ενώ ταυτόχρονα «χτενίζει» τις περιοχές του για
οργανικά υπολείμματα και σκουπίδια (πεσμένα φρούτα, ψοφίμια κλπ).
Λύκος (Canis lupus)
Ο λύκος υπήρξε το θηλαστικό με τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση στον πλανήτη μας. Πριν από μερικούς αιώνες ο λύκος ζούσε σε όλα τα μέρη του Βόρειου ημισφαιρίου του πλανήτη μας. Από τον 14ο αιώνα και ύστερα από συστηματικές προσπάθειες εξόντωσής του, εξαφανίστηκε από 14 χώρες της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης, ενώ στις χώρες που ζει, ο πληθυσμός του έχει μειωθεί δραματικά. Στην Ελλάδα ο λύκος δεν ζει πια στην Πελλοπόνησο και την Κρήτη και τον συναντάμε μόνο σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η μείωση της φυσικής λείας του λύκου και η αρνητική εικόνα που έχει διαμορφωθεί γι’ αυτόν στη συνείδηση των ανθρώπων σε συνδυασμό με τους άλλους κινδύνους που απειλούν το είδος οδηγούν στη μείωση των πληθυσμών −με κύριο αίτιο τον άνθρωπο.
Μαυρόγυπας (Aegypius monachus)
Ο Μαυρόγυπας είναι σπάνιο και τοπικό επιδημητικό είδος που έχει χαρακτηριστεί προστατευόμενο καθώς πλέον κινδυνεύει με εξαφάνιση στην Ελλάδα σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ειδών της χώρας.
Παρότι μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950 ο πληθυσμός του άκμαζε στη χώρα, η συρρίκνωση που ακολούθησε ήταν δραματική, με αποτέλεσμα τη δεκαετία του 1980 να αναπαράγεται σε δύο μόνο συγκεκριμένες περιοχές: στον Όλυμπο και στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου στον Έβρο. Σήμερα, το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς φιλοξενεί το μοναδικό αναπαραγόμενο πληθυσμό μαυρόγυπα σε ολόκληρη τη Βαλκανική χερσόνησο.
Παρότι μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950 ο πληθυσμός του άκμαζε στη χώρα, η συρρίκνωση που ακολούθησε ήταν δραματική, με αποτέλεσμα τη δεκαετία του 1980 να αναπαράγεται σε δύο μόνο συγκεκριμένες περιοχές: στον Όλυμπο και στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου στον Έβρο. Σήμερα, το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς φιλοξενεί το μοναδικό αναπαραγόμενο πληθυσμό μαυρόγυπα σε ολόκληρη τη Βαλκανική χερσόνησο.
Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra balcanica)
Tο αγριόγιδο είναι το πιο αντιπροσωπευτικό μεγάλο θηλαστικό των ψηλών βουνών της Ελλάδας, είναι, όμως, και ένα από τα απειλούμενα ζώα της βαλκανικής χερσονήσου. Τρέφεται κυρίως με διάφορα ποώδη φυτά αλλά συμπληρωματικά και με φύλλα, κλαδιά δέντρων και λειχήνες. Ιδανικός βιότοπος για το αγριόγιδο είναι οι απότομες δασωμένες πλαγιές που καταλήγουν σε απόκρημνες κορυφές. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι τα όρθια και λυγισμένα προς τα πίσω –σαν αγκίστρι- κέρατα, που φέρουν και τα αρσενικά και τα θηλυκά. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν δεκαπέντε μικροί πληθυσμοί, διάσπαρτοι στη Β. και Ν. Πίνδο, στον Όλυμπο, στη Ρούμελη, στη Ροδόπη και σε ορισμένα ακόμα βουνά των συνόρων.
Καφέ αρκούδα(Ursus arctos)
Η αρκούδα εμφανίστηκε πριν από 35 εκατ. χρόνια και κατάφερε να προσαρμοστεί από τις παγωμένες τούνδρες της Αλάσκας και τις στέπες της Ασίας έως τα ζεστά μεσογειακά δάση της νότιας Ευρώπης. Ο πληθυσμός της καφέ αρκούδας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 350 - 400 περίπου. Ζουν σε δύο ανεξάρτητους πληθυσμούς, οι οποίοι δεν επικοινωνούν γεωγραφικά μεταξύ τους. Ο μεγαλύτερος πληθυσμός ζει στην ευρύτερη περιοχή της οροσειράς της Πίνδου και ο δεύτερος ζει στην ευρύτερη περιοχή της οροσειράς της Ροδόπης. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σταθερές ενδείξεις για παρουσία αρκούδας στον ορεινό άξονα Βόρα-Ολύμπου και στη Στερεά Ελλάδα μέχρι και την ορεινή Ναυπακτία, περιοχές όπου το είδος δεν είχε καταγραφεί τα προηγούμενα 70 χρόνια.
Bίδρα (Lutra lutra)
Η βίδρα είναι ένα μικρόσωμο ζώο που ζει στις όχθες των ορεινών ποταμών και των λιμνών και μόνο όπου τα νερά είναι πολύ καθαρά. Έχει εξαφανιστεί από τους περισσότερους βιοτόπους της. Καθώς το είδος αποτελεί σημαντικό δείκτη υγείας των ορεινών υδάτων, προστατεύεται αυστηρά σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. Οι σημαντικότεροι κίνδυνοι για την επιβίωση της βίδρας προέρχονται από τον άνθρωπο και είναι η ρύπανση των ποταμών και των λιμνών, η αποξήρανση των υγροτόπων και τα υδροηλεκτρικά φράγματα. Προστατεύεται από την Οδηγία των Οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ (παραρτήματα ΙΙ και IV), από τη Σύμβαση της Βέρνης (παράρ-τημα ΙΙ), καθώς και από τη Σύμβαση CITES. Σε εθνικό επίπεδο προστατεύεται απότο Π.Δ. 67/1981.
Λύγκας (Lynx lynx)
Στην Ελλάδα, όπως και στις άλλες χώρες, μεγάλο ρόλο έπαιξε επίσης και η εξόντωση τωνμικρών οπληφόρων, κυρίως του ζαρκαδιού Capreolus capreolus αλλά και του αγριόγιδου Rupicapra rupicapra, που αποτελούσαν μεγάλο μέρος της τροφής του. Αυτή του η ιδιαιτερότητα τον έκανε και πιο ευάλωτο στις όποιες αλλαγές στους πληθυσμούς των οπληφόρων. Η έλλειψη άγριων θηραμάτων έστρεψε το ενδιαφέρον του λύγκα στα οικόσιτα ζώα (κατσίκια και πρόβατα) που ανέβαζαν οι βοσκοί το καλοκαίρι από τα πεδινά στα ορεινά. Αποτέλεσμα αυτής της συμπεριφοράς βέβαια ήταν η συχνήθανάτωση από τους βοσκούς μεγάλου αριθμού λυγκών. Προστατεύεται από το 1937με τον Α.Ν. 856/1937, ενώ περιλαμβάνεται και στα είδη του Προεδρικού Διατάγ-ματος 67/1981. Περιλαμβάνεται στα παραρτήματα ΙΙ και V της Οδηγίας των Οικο-τόπων (92/43/ΕΟΚ) και στο παράρτημα ΙΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης, ενώ το εμπό-ριό του απαγορεύεται από τη Σύμβαση CITES.
Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus)
Όταν ξεκίνησε το διεθνές πρόγραμμα προστασίας του αργυροπελεκάνου στην Πρέσπα, με συντονιστή τον Alain Crivelli, το είδος ανήκε στα «κινδυνεύοντα», με πληθυσμό μεταξύ περίπου 40 και 165 ζευγαριών. Σήμερα, μετά από πάνω από είκοσι χρόνια επίμονων προσπαθειών και με την αποφασιστική συμβολή του WWF Ελλάς, η Πρέσπα φιλοξενεί τη μεγαλύτερη στον κόσμο αποικία του είδους με περισσότερα από 1.200 ζευγάρια! Το είδος είναι πλέον ιδιαίτερα προστατευμένο βάσει νόμου.
ΕΙΔΗ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ
Για να δείτε τα είδη των θηλαστικών που εντάσσονται σε κατηγορία κινδύνου (Πηγή: "Το Kόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων ζώων της Ελλάδας"), πατήστε εδώ.
Για να δείτε τα είδη των θηλαστικών που εντάσσονται σε κατηγορία κινδύνου (Πηγή: "Το Kόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων ζώων της Ελλάδας"), πατήστε εδώ.
Σπάνια και απειλούμενα είδη φυτών
Μία ιδιαίτερη κατηγορία φυτών της Πάρνηθας είναι τα σπάνια και απειλούμενα είδη, τα οποία είτε λόγω των μικρών πληθυσμών τους είτε επειδή ενοχλούνται από την παρουσία του ανθρώπου, αξίζουν ιδιαίτερη προσοχή και προστασία. Αυτά είναι: http://www.parnitha-np.gr/images/spania/Paeonia_mascula_hellenica.jpg
- Paeonia mascula (L.) Miller ssp. hellenica Tzanoud. – άσπρη παιώνια
Έχουν εντοπιστεί τρεις μικροί πληθυσμοί της σε απόμακρες τοποθεσίες του βουνού, που αριθμούν συνολικά 70 άτομα περίπου. Είναι άκρως απειλούμενο είδος και χρειάζεται άμεσα μέτρα προστασίας και πολλαπλασιασμού για τη διάσωσή του.
- Lilium chalcedonicum L. – κόκκινος κρίνος
Ένα πολύ όμορφο φυτό, το οποίο έχει τέσσερις πολύ μικρούς πληθυσμούς στην Πάρνηθα. Ο ένας από αυτούς κινδυνεύει, καθώς βρίσκεται σε πολυσύχναστο ορειβατικό μονοπάτι. Είναι πολύ απειλούμενο είδος.
- Tulipa hageri Boiss. ex Heldr. – κόκκινη τουλίπα
Απαντάται σε πολλά σημεία σε μικρούς αριθμούς. Ο μεγαλύτερος πληθυσμός της ήταν αυτός του οροπεδίου της Μόλας, ο οποίος όμως λόγω υπερσυλλογής από τους επισκέπτες μειώθηκε πολύ.
- Tulipa undulatifolia Boiss. (Syn: T. boeotica) – τουλίπα η βοιωτική
Είναι μια κόκκινη τουλίπα που φύτρωνε σε λιβάδια και αγρούς χαμηλού και μεσαίου υψομέτρου, σήμερα όμως πιθανολογείται ότι έχει εξαφανιστεί από το βουνό. Περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, κάτω από την κατηγορία «Απειλούμενο».
- Ebenus sibthorpii DC. – έβενος του Sibthorp
Είναι ενδημικό της Νοτιοανατολικής Ελλάδας και έχει βρεθεί ένας μικρός πληθυσμός στην περιοχή των Θρακομακεδόνων.
- Lomelosia hymettia (Boiss. & Spruner) Greuter & Burdet
[Syn: Scabiosa hymettia]
Είναι ένα φυτό ενδημικό στην περιοχή της Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας και του Βορείου Αιγαίου. Μικρός αριθμός φυτών επιζεί στις νότιες περιοχές της Πάρνηθας.
- Fritillaria graeca Boiss. & Spruner
Είναι ένα ενδημικό φυτό με περιορισμένη εξάπλωση στην Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο και κινδυνεύει γιατί βρίσκεται δίπλα σε δασικό δρόμο και σε ορειβατικό μονοπάτι.
- Fritillaria obliqua Ker-Gawler ssp. οbliqua
Πόα που αναφέρεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας κάτω από την κατηγορία «Απειλούμενο». Αποτελεί ενδημικό της περιοχής της Αττικής και της Εύβοιας και χρειάζεται άμεση προστασία, καθώς πολλοί πληθυσμοί του έχουν ήδη εξαφανιστεί. Στην Πάρνηθα έχουν βρεθεί τρεις αρκετά μεγάλοι πληθυσμοί του είδους αυτού.
- X Malosorbus florentina (Zuccagni) Browicz
Δένδρο που αναφέρεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας κάτω από την κατηγορία «Απειλούμενο» και βρίσκεται σε μία περιορισμένη περιοχή του βουνού.
- Asperula baenitzii Heldr. ex Boiss.
Πόα, η οποία αναφέρεται στο Κόκκινο Βιβλίο ως «Απειλούμενο». Είναι στενότοπο ενδημικό της Αττικής και έχει βρεθεί μόνο στα όρη Πάρνηθα, Αιγάλεω και Πατέρας. Στην Πάρνηθα επιζεί ένας πολύ μικρός πληθυσμός.
- Amelanchier chelmea (Halacsy) Browicz
Μικρός θάμνος που είναι στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων φυτών κάτω από την κατηγορία «Σπάνιο». Είναι φυτό ενδημικό που απαντάται σε βουνά της Πελοποννήσου, της Εύβοιας, στην Πάρνηθα και στη νήσο Γκιούρα.
- Tα φυτά αυτά αποτελούν μέρος της φυσικής κληρονομιάς της Πάρνηθας και είναι πολύ σημαντικό οι απλοί επισκέπτες του βουνού να τα γνωρίζουν και να τα προστατεύουν, όχι μόνο επειδή είναι σημαντικό οι μελλοντικές γενιές να τα γνωρίσουν, αλλά και επειδή αποτελούν ζωντανά μνημεία της φύσης.
Μία ιδιαίτερη κατηγορία φυτών της Πάρνηθας είναι τα σπάνια και απειλούμενα είδη, τα οποία είτε λόγω των μικρών πληθυσμών τους είτε επειδή ενοχλούνται από την παρουσία του ανθρώπου, αξίζουν ιδιαίτερη προσοχή και προστασία. Αυτά είναι: http://www.parnitha-np.gr/images/spania/Paeonia_mascula_hellenica.jpg
- Paeonia mascula (L.) Miller ssp. hellenica Tzanoud. – άσπρη παιώνια
Έχουν εντοπιστεί τρεις μικροί πληθυσμοί της σε απόμακρες τοποθεσίες του βουνού, που αριθμούν συνολικά 70 άτομα περίπου. Είναι άκρως απειλούμενο είδος και χρειάζεται άμεσα μέτρα προστασίας και πολλαπλασιασμού για τη διάσωσή του.
- Lilium chalcedonicum L. – κόκκινος κρίνος
Ένα πολύ όμορφο φυτό, το οποίο έχει τέσσερις πολύ μικρούς πληθυσμούς στην Πάρνηθα. Ο ένας από αυτούς κινδυνεύει, καθώς βρίσκεται σε πολυσύχναστο ορειβατικό μονοπάτι. Είναι πολύ απειλούμενο είδος.
- Tulipa hageri Boiss. ex Heldr. – κόκκινη τουλίπα
Απαντάται σε πολλά σημεία σε μικρούς αριθμούς. Ο μεγαλύτερος πληθυσμός της ήταν αυτός του οροπεδίου της Μόλας, ο οποίος όμως λόγω υπερσυλλογής από τους επισκέπτες μειώθηκε πολύ.
- Tulipa undulatifolia Boiss. (Syn: T. boeotica) – τουλίπα η βοιωτική
Είναι μια κόκκινη τουλίπα που φύτρωνε σε λιβάδια και αγρούς χαμηλού και μεσαίου υψομέτρου, σήμερα όμως πιθανολογείται ότι έχει εξαφανιστεί από το βουνό. Περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, κάτω από την κατηγορία «Απειλούμενο».
- Ebenus sibthorpii DC. – έβενος του Sibthorp
Είναι ενδημικό της Νοτιοανατολικής Ελλάδας και έχει βρεθεί ένας μικρός πληθυσμός στην περιοχή των Θρακομακεδόνων.
- Lomelosia hymettia (Boiss. & Spruner) Greuter & Burdet
[Syn: Scabiosa hymettia]
Είναι ένα φυτό ενδημικό στην περιοχή της Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας και του Βορείου Αιγαίου. Μικρός αριθμός φυτών επιζεί στις νότιες περιοχές της Πάρνηθας.
- Fritillaria graeca Boiss. & Spruner
Είναι ένα ενδημικό φυτό με περιορισμένη εξάπλωση στην Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο και κινδυνεύει γιατί βρίσκεται δίπλα σε δασικό δρόμο και σε ορειβατικό μονοπάτι.
- Fritillaria obliqua Ker-Gawler ssp. οbliqua
Πόα που αναφέρεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας κάτω από την κατηγορία «Απειλούμενο». Αποτελεί ενδημικό της περιοχής της Αττικής και της Εύβοιας και χρειάζεται άμεση προστασία, καθώς πολλοί πληθυσμοί του έχουν ήδη εξαφανιστεί. Στην Πάρνηθα έχουν βρεθεί τρεις αρκετά μεγάλοι πληθυσμοί του είδους αυτού.
- X Malosorbus florentina (Zuccagni) Browicz
Δένδρο που αναφέρεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας κάτω από την κατηγορία «Απειλούμενο» και βρίσκεται σε μία περιορισμένη περιοχή του βουνού.
- Asperula baenitzii Heldr. ex Boiss.
Πόα, η οποία αναφέρεται στο Κόκκινο Βιβλίο ως «Απειλούμενο». Είναι στενότοπο ενδημικό της Αττικής και έχει βρεθεί μόνο στα όρη Πάρνηθα, Αιγάλεω και Πατέρας. Στην Πάρνηθα επιζεί ένας πολύ μικρός πληθυσμός.
- Amelanchier chelmea (Halacsy) Browicz
Μικρός θάμνος που είναι στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων φυτών κάτω από την κατηγορία «Σπάνιο». Είναι φυτό ενδημικό που απαντάται σε βουνά της Πελοποννήσου, της Εύβοιας, στην Πάρνηθα και στη νήσο Γκιούρα.
- Tα φυτά αυτά αποτελούν μέρος της φυσικής κληρονομιάς της Πάρνηθας και είναι πολύ σημαντικό οι απλοί επισκέπτες του βουνού να τα γνωρίζουν και να τα προστατεύουν, όχι μόνο επειδή είναι σημαντικό οι μελλοντικές γενιές να τα γνωρίσουν, αλλά και επειδή αποτελούν ζωντανά μνημεία της φύσης.